Θανάσης Καραΐσκος στην ΕΠΟΧΗ

Πού συνίσταται το «περιβαλλοντικό έγκλημα» που σημειώνουν οι κάτοικοι στην περίπτωση της εγκατάστασης ανεμογεννητριών στη Ζάκυνθο;

Τόσο η ΑΝΑΣΑ, η αυτοδιοικητική κίνηση, όσο και η προσωπική μου γνώμη, είναι ότι δεν πρέπει να δαιμονοποιούμε τις ανεμογεννήτριες και το ρεύμα που παράγεται από αυτές. Αυτό που θα μπορούσαμε να πούμε, πέρα από αυτό, είναι ότι οι ανεμογεννήτριες καταρχήν είναι ήπια μορφή παραγωγή ενέργειας. Μια τυπική ανεμογεννήτρια, αν λάβουμε υπόψη την WWF, κάνει απόσβεση των εκπομπών που παράγονται κατά την κατασκευή της σε λιγότερο από ένα χρόνο. Άρα σε γενικές γραμμές δεν είμαστε εναντίον των ανεμογεννητριών, σε καμία περίπτωση. Στην περίπτωση της Ζακύνθου, όμως, θα πρέπει να τονίσουμε ότι διεξάγεται μια διαδικασία χωρίς τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών. Μετά από την ψήφιση του νόμου Χατζηδάκη μπορούν να κάνουν οτιδήποτε, γιατί όταν υπάρχουν μονάδες ισχύος κάτω από 10MW, αρκεί μια απλή Πρότυπη Περιβαλλοντική Δέσμευση (ΠΠΔ), ουσιαστικά χωρίς καμιά περιβαλλοντική μελέτη και χωρίς έστω διατύπωση της γνώμης των τοπικών αρχών. Εδώ στη Ζάκυνθο στην ουσία έχουμε μια επίδειξη περιφρονητικής απαξίας από μέρος της κυβέρνησης και της κεντρικής διοίκησης προς την τοπική κοινωνία και έλλειψη οποιασδήποτε ουσιαστικής ενημέρωσης και διαβούλευσης. Βεβαίως, ο νόμος που έφτιαξαν τούς βολεύει τώρα ως προς αυτό. Μάλιστα, δεν ήρθε ούτε καν στο περιφερειακό συμβούλιο το θέμα, γιατί πλέον δεν μπορεί να γνωμοδοτεί. Έγινε μια ερώτηση στο περιφερειακό συμβούλιο από μία παράταξη και εκεί η περιφέρεια στην ουσία απάντησε ότι: «είμαστε ενημερωμένοι και βεβαίως το παρακολουθούμε, παρόλο που δεν έχουμε την αρμοδιότητα. Ταυτόχρονα, εμείς ως περιφερειακή αρχή έχουμε την ευθύνη του ελέγχου». Αυτό είναι λίγο παράξενο ως διατύπωση («δεν έχουμε την αρμοδιότητα, αλλά έχουμε την ευθύνη του ελέγχου»). Κατά συνέπεια, για την περιφερειακή αρχή δεν υφίσταται θέμα προελέγχου, αλλά θα πρέπει να γίνει κάποια καταγγελία. Σαν παράταξη κρίνουμε ότι αυτή δεν είναι σοβαρή στάση περιφέρειας, ούτε δημόσιων αρχών και θα έπρεπε να προβεί σε ελέγχους πριν συμβεί οτιδήποτε.

Σύμφωνα με δημοσίευμα της ΕφΣυν, εγκρίθηκε από το δασαρχείο πρόσφατα η επέμβαση σε δασική και αναδασωτέα έκταση 12.560 τμ. Στο ίδιο δημοσίευμα σημειώνεται ότι ο δασάρχης κατηγορείται με βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αθηνών του 2020 για κακουργήματα εξ’ αιτίας ζημιών που έχει προκαλέσει στο ελληνικό δημόσιο. Στην περίπτωση της Ζακύνθου υφίσταται το πρόβλημα ότι δεν υπάρχει κανένας έλεγχος για την τήρηση περιβαλλοντικών πόρων. Έχουμε μια ιδιωτική επένδυση που θα πρέπει να ελέγχεται από το κράτος, την περιφέρεια και τον δήμο. Δεν υφίσταται ουσιαστικός έλεγχος. Δεν νομίζω ότι είναι συμπεριφορά ευνομούμενης πολιτείας και πόσο μάλλον πολιτείας που θέλει να είναι στην ΕΕ.

Πώς αντιδρά η τοπική κοινωνία;

Οι ανεμογεννήτριες στην Ζάκυνθο ήρθαν αιφνιδιαστικά. Μέσα στη νύχτα με βραδινό πλοίο, με «παντόφλα», όχι σε κανονικό δρομολόγιο δηλαδή. Υπάρχουν ορισμένες καταγγελίες κάποιον κομμάτων γιατί έγινε με αυτό τον τρόπο κλπ, αλλά θέλω να σταθώ στο ότι δεν ήταν ενημερωμένες οι αρχές τη στιγμή που για να τοποθετηθούν, υπάρχει προεργασία εκσκαφών, θεμελίωση κλπ. Εμείς θεωρούμε ότι για την Ελλάδα, αλλά και για την Ευρώπη, οι ΑΠΕ, ο τρόπος αυτός παραγωγής ενέργειας, είναι περιβαλλοντικά ορθός, όμως η νομοθεσία έτσι όπως έχει γίνει, διευκολύνει την μη ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας. Εδώ βλέπουμε αποκλειστικά ιδιωτικά συμφέροντα, τα οποία ελπίζουμε ότι δεν αποσκοπούν μόνο στις επιδοτήσεις και στο σκοπό του κέρδους. Αίτημα είναι να ελεγχθούν οι άδειες και οι μελέτες εγκατάστασης από την υπηρεσία περιβάλλοντος της περιφέρειας, η οποία δεν πρέπει να αφήσει το ζήτημα σε καταγγελίες. Εμείς συμμετέχοντας και σε περιβαλλοντικές οργανώσεις θα τις κάνουμε τις αναγκαίες καταγγελίες, αλλά οι υπεύθυνοι των αρμόδιων αρχών πρέπει να κάνουν και από μόνοι τους τους απαραίτητους ελέγχους και να έχουν καλύτερη ενημέρωση.

Από πότε έχει ξεκινήσει η συζήτηση για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στην Ζάκυνθο;

Το ζήτημα υπήρχε από το 2013. Ενώ δόθηκε τότε για αρχική περιβαλλοντική αδειοδότηση, ύστερα μετατοπίστηκε η θέση. Από τη θέση Κακαβούλι πήγε σε μια θέση πιο πέρα. Έγιναν κάποιες αλλαγές στην αδειοδότηση της ΡΑΕ, όχι όμως κάτι το σημαντικό. Ερχόμαστε στο 2020, όπου η ΡΑΕ εγκρίνει την αλλαγή της θέσης της εγκατάστασης και μετά το εγκρίνει και το τμήμα φυσικών πόρων της αποκεντρωμένης διοίκησης στη Πάτρα. Όλα αυτά είναι εκτός Ζακύνθου και δεν υπάρχει κανένας τοπικός έλεγχος. Σύμφωνα πάλι με το δημοσίευμα της ΕφΣυν, φαίνεται να υπάρχει σχέση μεταξύ των ατόμων που είναι στην ομάδα των επενδυτών με την PIMANA, την εταιρεία που αποπειράθηκε να αγοράσει την περιοχή πάνω από το Ναυάγιο. Και λέω αποπειράθηκε, γιατί δεν έγινε εφικτό τελικά μετά από τοπικές αντιδράσεις. Επισημαίνεται ότι η εταιρεία έχει μια απεικόνιση ενός νέου τοπογραφικού, στο οποίο υπάρχουν αιολικά πάρκα. Πώς ήξερε η εταιρεία ότι θα τοποθετηθούν αιολικά πάρκα, αφού δεν είχαν τοποθετηθεί ακόμα; Είναι ένα ερωτηματικό αυτό χωρίς να είμαστε συνωμοσιολόγοι.

Θανάσης Καραΐσκος: Περιφερειακός σύμβουλος της κίνησης «ΑΝΑΣΑ για τα Ιόνια Νησιά»