Η έπαρση και η αλαζονεία της κυβέρνησης για τα μέχρι σήμερα καλά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση της πανδημίας , δεν προμηνύουν καλές προοπτικές για την δυσκολότερη φάση στην οποία εισερχόμαστε.

Σε μια προφανή προσπάθεια πολιτικής κεφαλαιοποίησης της συγκυρίας, αποδίδει τα μέχρι στιγμής καλά υγειονομικά αποτελέσματα στις αποκλειστικές ενέργειες της. Είναι όμως έτσι;

Οι βασικοί λόγοι που τα «πήγαμε καλά» ως χώρα στην πανδημία είναι οι ακόλουθοι:

1. Χρονική καθυστέρηση στην εμφάνιση κρουσμάτων στην Ελλάδα , η οποία έδωσε το περιθώριο να συνειδητοποιηθεί ο κίνδυνος (προηγήθηκε πχ η υγειονομική τραγωδία στην Ιταλία).

2. Ιδιαιτερότητες της χώρας μας (μικρότερος βαθμός έκθεσης στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία, περιορισμένη βαριά βιομηχανία με μεγάλες παραγωγικές μονάδες, λίγα γηροκομεία και προνοιακά ιδρύματα).

3. Έγκαιρη υιοθέτηση των εισηγήσεων της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για τη λήψη περιοριστικών μέτρων, αποτελεσματική καμπάνια για το «Μένουμε Σπίτι» και προτεραιότητα στην προστασία της Δημόσιας Υγείας.

4. Κλίμα πολιτικής και κοινωνικής συναίνεσης στην εφαρμογή των μέτρων και του lockdown, με θετική συμβολή της αξιωματικής αντιπολίτευσης και όλου του πολιτικού συστήματος. Αυτό διευκόλυνε τη συμμόρφωση των πολιτών και την τήρηση των οδηγιών των επιστημόνων, άρα και την ελεγχόμενη διασπορά του ιού στην κοινότητα.

5. Το ΕΣΥ άντεξε επειδή – λόγω της θετικής επίδρασης των περιοριστικών μέτρων – ο αριθμός των σοβαρών κρουσμάτων, ( νοσούντων και διασωληνωμένων ασθενών ) ήταν διαχειρίσιμος. Επειδή ακόμα ανεστάλη η τακτική του λειτουργία. Επίσης τα νοσοκομεία είχαν δεχθεί μια σημαντική ενίσχυση σε προσωπικό, εξοπλισμό και χρηματοδότηση την περίοδο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – παρά τους δημοσιονομικούς περιορισμούς – ( περίοδος 2015 – 2019). Ενίσχυση ειδικά σε τμήματα κρίσιμης σημασίας όπως τα ΤΕΠ, οι ΜΕΘ, τα δημόσια εργαστήρια για πραγματοποίηση διαγνωστικών τεστ ( ΕΚΕΑ) .

Επομένως, η καλή πορεία της πανδημίας στην Ελλάδα είναι αποτέλεσμα συνδυασμού παραγόντων και όχι αποκλειστικά των κυβερνητικών χειρισμών. Σε κάθε περίπτωση, αυτό δεν δικαιολογεί την έπαρση, την αλαζονεία και την αυταρέσκεια γιατί και στο υγειονομικό σκέλος υπήρξαν προβλήματα και δεν έγιναν όσα έπρεπε. Ενδεικτικά αναφέρουμε:

· εκχώρηση των διαγνωστικών τεστ στον ιδιωτικό τομέα έναντι αδρής αμοιβής , μη κάλυψη τους για τους ασφαλισμένους από τον ΕΟΠΥΥ

· περιορισμένη χρήση διαγνωστικών τεστ στην αρχή,

· ανεπάρκεια μέσων ατομικής προστασίας για μεγάλο διάστημα,

· μη εμπλοκή των δημόσιων δομών ΠΦΥ, ανυπαρξία κατ’ οικον. φροντίδας,

· έλλειψη προληπτικών παρεμβάσεων στις κλειστές δομές και στους πληθυσμούς ειδικής ευαλωτότητας (πρόσφυγες, Ρομά, φιλοξενούμενοι σε γηροκομεία, ιδρύματα, ψυχιατρεία, φυλακές , άστεγοι κλπ),

· αδιαφάνεια και έλλειψη δημόσιας λογοδοσίας (πχ μέσω Διακομματικής Επιτροπής) για τις έκτακτες προμήθειες, προσλήψεις, επιχορηγήσεις.

· πολύ χαμηλές δημόσιες δαπάνες για την πανδημία (βλ. στοιχεία ΠΟΥ Ευρώπης και Κομισιόν , στον πίνακα που ακολουθεί )

Το πιο σημαντικό όμως πρόβλημα είναι η έλλειψη πολιτικής βούλησης της κυβέρνησης για μια γενναία επένδυση στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας, με μόνιμες προσλήψεις, κάλυψη των νέων υγειονομικών αναγκών, σύγκλιση με τους μέσους όρους της Ευρώπης στις δαπάνες υγείας, στο ανθρώπινο δυναμικό, στην ΠΦΥ, στις κλίνες ΜΕΘ.

Η κυβέρνηση έχει στο ιδεολογικό της DNA τη νεοφιλελεύθερη ιδεοληψία του «λιγότερου Κράτους» και του ανοίγματος του ΕΣΥ στον ιδιωτικό τομέα. Γι’ αυτό δεν μπορεί να υπηρετήσει το πολιτικό σχέδιο ενός ενδυναμωμένου με νέες υπηρεσίες και νέους πόρους δημόσιου συστήματος καθολικής κάλυψης υγείας, που απαιτεί πλειοψηφικά σήμερα η κοινωνία.

Στη νέα φάση της σταδιακής υποχώρησης του lockdown αρχίζουν τα δύσκολα για την κοινωνία και την κυβέρνηση. Δεν έχουμε τελειώσει με την πανδημία, η οικονομία και η κοινωνία πρέπει  να επαναλειτουργήσουν αλλά με ειδικές συνθήκες,  χρειάζεται:

· να επινοήσουμε νέους τρόπους ατομικής και κοινωνικής συμπεριφοράς,

· να εφαρμοστεί αυστηρά ο «υγειονομικός οδικός χάρτης» που θα εισηγηθούν στην Πολιτεία οι ειδικοί,

· να διατηρήσουμε το κλίμα συμμόρφωσης και συναίνεσης των πολιτών που είναι κρίσιμος όρος για τη Δημόσια Υγεία και

· σε καμιά περίπτωση να μην επιτρέψουμε στην  κυβέρνηση να διολισθήσει- όπως το συνηθίζει σε αυταρχικές κινήσεις, σε «επιλεκτική ευαισθησία»  στους ελέγχους, στο φόβο των προστίμων, στην κουλτούρα της επιβολής και της επιτήρησης που θέτει σε διακινδύνευση τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ θα συνεχίσει στη «γραμμή» της στήριξης και μη αμφισβήτησης των ειδικών, του ελέγχου της κυβέρνησης για τους χειρισμούς, τις ανεπάρκειες και τις ιδιοτέλειές της, της διεκδίκησης  μέτρων προστασίας της Υγείας, της Οικονομίας, της Εργασίας και της Κοινωνίας και της κατάθεσης εναλλακτικών προτάσεων για την έξοδο από την κρίση.

Στο πλαίσιο του προγράμματος «Μένουμε Όρθιοι»  που ανακοίνωσε ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, θα προχωρήσουμε άμεσα στην ιεράρχηση και εξειδίκευση των προτεραιοτήτων  για μια συνολική αναδιοργάνωση του ΕΣΥ και των υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας της χώρας.  

Αντώνης Κασσιμάτης,
μέλος ΣΥΡΙΖΑ Ζακύνθου