«Τώρα είναι η στιγμή να ορθώσουμε όλοι το δικό μας μέτωπο, να ξαναγράψουμε ένα κοινωνικό συμβόλαιο. Με πρώτη δέσμευση, να σπάσει η αλυσίδα μετάδοσης του ιού : Ο καθένας από εμάς να πάψει να γίνεται κρίκος μεταφοράς στον διπλανό του».
Με αυτά τα λόγια, 22 Μαρτίου 2020, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μας προετοίμαζε για την επιβολή του πρώτου lockdown στη χώρα, μία ημέρα μετά, με στόχο την ανάσχεση του πρώτου κύματος της πανδημίας του κορονοϊού.365 μέρες και χιλιάδες κρούσματα μετά, η χώρα βρίσκεται σε ακόμη ένα lockdown, το τρίτο(;) κατά σειρά, τα SMS στο 13033 παραμένουν στη ζωή μας και εμείς παλεύουμε να καταλάβουμε τι ισχύει, να δούμε πως και πότε θα απαλλαγούμε από τον εφιάλτη που ζούμε και σε τι κατάσταση θα μας βρει το τέλος της πανδημίας και των lockdown.

Στο κάλεσμα του πρωθυπουργού, εκείνες τις μέρες του Μάρτη, η κοινωνία, αν και “μουδιασμένη”, αντέδρασε θετικά για πολλούς και διάφορους λόγους που πιο πολύ χρήζουν κοινωνιολογικής ανάλυσης παρά οικονομικής που είναι και το ζητούμενο.
Θα περίμενε λοιπόν ο κάθε καλοπροαίρετος, ότι σε κυβερνητικό επίπεδο οι όροι του κοινωνικού συμβολαίου θα είχαν τηρηθεί και η κοινωνία αλώβητη και ενωμένη θα είχε πεισθεί για τα “δίκαια του αγώνα” και τις απαραίτητες θυσίες. Θα ήταν το ιδανικό.

Ένα χρόνο μετά, τεράστια κούραση και απογοήτευση. Μια τεράστια επικοινωνιακή βία που επικεντρώνεται στην ατομική ευθύνη αλλά φροντίζει να ξεπλένει κάθε παρασπονδία των κρατούντων, βλέπε Πάρνηθες, Ικαρίες, βαφτίσια και προσφάτως τη δήλωση της κ.Ντόρας Μπακογιάννη περί πασχαλινής μετακίνησης στη μεγαλόνησο. Την ίδια ώρα αυξάνονται οι θάνατοι από κορονοϊό και συγχρόνως οι θυμωμένοι. Ένας θυμός υπόκωφος σαν τη μοναξιά της ατομικής ευθύνης, γιατί πέρα από την ατομική του ευθύνη κάθε πολίτης κατέλαβε ότι ο δρόμος είναι μοναχικός χωρίς σχέδιο, χωρίς οργάνωση και ένα αύριο να φαντάζει όλο και πιο δύσκολο πιο δυσπρόσιτο, αβέβαιο.
Λόγω πολιτικών και ιδεολογικών αγκυλώσεων, οι της ΝΔ. δεν πίστεψαν στο εθνικό σύστημα υγείας. Ακόμη και στην αρχή της πανδημίας υπήρχαν πολλοί απ΄αυτούς που ήθελαν να ξεπουλήσουν τα δημόσια νοσοκομεία. Με το μότο «ότι έχει αξία πωλείται» πορεύθηκε ο ανάπτυξης Αδωνις αλλά δεν πρόλαβε. Κατόπιν ήρθαν τα χειροκροτήματα. Και ενώ είχαν και το χρόνο και το χρήμα δεν φρόντισαν ποτέ να δημιουργήσουν νέες ΜΕΘ, γιατί δεν ήταν σε θέση να προβλέψουν την εξέλιξη της πανδημίας και κυρίως γιατί βασίσθηκαν σε ένα οικονομικό μοντέλο στήριξης και τόνωσης της κατανάλωσης και όχι της παραγωγής. Απέτυχαν να σταματήσουν τη διάδοση του ιού στην κοινότητα και συγχρόνως διόγκωσαν και το χρέος και το έλλειμμα. Απέτυχαν να προστατέψουν το λαό, ενώ θα μπορούσαν με πολύ λιγότερα χρήματα να δημιουργήσουν ΜΕΘ και να τονώσουν την πρωτοβάθμια ιατρική φροντίδα. Και αντί αυτού ατέλειωτα καταστροφικά lockdown για την οικονομία. Άρα το ζητούμενο ήταν να προστατευθεί ο πληθυσμός, μέσω του συστήματος υγείας. Και τι έχουμε σήμερα; Διασωληνομένους εκτός ΜΕΘ. Στα πρόθυρα της ιατρικής επιλογής η ζωή. Ποιός θα «μπεί» και ποιός δεν θα μπεί στη ΜΕΘ. Ποιός θα ζήσει και ποιός θα πεθάνει. Επειδή είχαν χρόνο και χρήμα και δεν έκαναν τίποτα.

Μέτρα ¨έξυπνα” και ακορντεόν, τα ονόμασαν οι επικοινωνιολόγοι της κυβέρνησης, που όμως φαντάζουν σαν συγκρουόμενα αυτοκινητάκια του Λουνα-Παρκ, ο επιεικέστερος χαρακτηρισμός που μπορώ να χρησιμοποιήσω.
Ξαφνικά ενθαρρύνουν τους πολίτες για βόλτες σε εξωτερικούς χώρους γιατί τελικά “δεν κολλάει”, ενώ μέχρι προχθές ξυλοφόρτωναν οικογένειες στη Νέα Σμύρνη για τον ίδιο λόγο.
Φταίνε οι διαδηλώσεις που οργανώνει η αντιπολίτευση, λένε οι της κυβέρνησης και την ίδια στιγμή οι εργαζόμενοι κάθε μέρα σαρδελοποιούνται στα Μ.Μ.Μ. των μεγάλων πόλεων. Κάποιοι μάλιστα τους χλεύασαν προτείνοντας τους να πηγαίνουν στις δουλείες τους με τα πόδια. Είναι αυτοί οι γραφικοί που κάθε μέρα εμφανίζονται στα μέσα μαζικής εξαπάτησης συμβάλλοντας και αυτοί στην επικοινωνιακή βία των καιρών. Επομένως, οι αντιπαραθέσεις που βιώνουμε δεν είναι ανάμεσα σε κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση, είναι ανάμεσα στην κυβέρνηση και την κοινωνία. Οι πολίτες αντιδρούν απέναντι στην αδικία .
Στην πρόσφατη συνέντευξη του κ. Μητσοτάκη στο Βήμα της Κυριακής, που πρώτα παρουσιάστηκε ως Μωυσής και μετά τον ντύσανε Μακρυγιάννη, αποδεικνύεται απλά ότι είναι ένας πρωθυπουργός εκτός τόπου. Επιμένει να μην κατανοεί τι περνάνε οι πολίτες, διαπιστώνοντας αποταμίευση μέσα στην πανδημία.
Μιλάει για άλμα δεκαετίας ενώ η χώρα βουλιάζει στην ύφεση.
Μπαίνοντας στο “κύριο πιάτο” πάμε να δούμε πως είναι και πως διαμορφώνεται το οικονομικό περιβάλλον και να διαπιστώσουμε και εμείς, αν μπορέσουμε, την αισιοδοξία του κ. Πρωθυπουργού.

Σημαντική αύξηση παρουσίασε το συνολικό χρέος της χώρας το 2020, αφήνοντας μια αρνητική παρακαταθήκη για το 2021, καθώς αναμένεται νέα αύξηση του με βασικό τροφοδότη τα ελλείμματα του προϋπολογισμού.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών,στο τέλος του περασμένου Δεκεμβρίου το συνολικό χρέος της χώρας εκτοξεύθηκε στο ποσό των 374.006 εκατ.ευρώ, αυξημένο κατά 3.206 εκατ.ευρώ, σε σχέση με το στόχο που έθεσε το ΥΠΟΙΚ, μόλις ένα μήνα νωρίτερα, τον Νοέμβριο.
Ως ποσοστό του ΑΕΠ το ακαθάριστο χρέος της χώρας διαμορφώθηκε στο 222% του ΑΕΠ.Το ποσοστό είναι χαμηλότερο, σε σχέση, με την πρόβλεψη του υπουργείου Οικονομικών, για διαμόρφωση του στο 228% του ΑΕΠ το 2020.
Η βελτίωση του λόγου του χρέους προς το ΑΕΠ οφείλεται στη χαμηλότερη ύφεση που εμφάνισε η ΕΛΣΤΑΤ για το 2020, αλλά τα στοιχεία παραπέμπουν στα γνωστά από το παρελθόν Greek Statistics.
Η αύξηση του χρέους θα ήταν μεγαλύτερη εάν, η κυβέρνηση δεν χρησιμοποιούσε κεφάλαια από το μαξιλάρι ασφαλείας, το οποίο από τα 38 δις ευρώ, έχει μειωθεί πλέον, κάτω από τα 30 δις ευρώ και είναι άγνωστο που βρίσκονται καθώς δεν δίνονται στοιχεία.
Τα συγκεκριμένα στοιχεία αφορούν στο ακαθάριστο δημόσιο χρέος ή χρέος Κεντρικής Διοίκησης, το οποίο διαφέρει από το χρέος Γενικής Κυβέρνησης, το οποίο αποτελεί τον δείκτη παρακολούθησης των επιδόσεων των κρατών. Σύμφωνα με τον ορισμό της Eurostat, από το συνολικό ακαθάριστο χρέος αφαιρούνται:

• Τα κρατικά ομόλογα που κατέχουν ασφαλιστικά ταμεία και οι ΟΤΑ και άλλοι δημόσιοι φορείς, το αποκαλούμενο ενδοκυβερνητικό χρέος, το οποίο ανέρχεται σε περίπου 18δις ευρώ.
• Τα κέρματα και οι επενδύσεις σε κρατικά ομόλογα των νομικών προσώπων, το ύψος των οποίων ανέρχεται σε 12,80 δις ευρώ.
  Συνολικά δηλαδή αφαιρούνται περίπου 31 δις ευρώ, οπότε το χρέος Γενικής Κυβέρνησης διαμορφώνεται σε 343 δις ευρώ, στο τέλος του 2020.

  Τον Ιούνιο του 2020, η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου του 2020, σύμφωνα με τα οποία η ύφεση στην Ελλάδα ήταν -0,9% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019 και -1,6% με το προηγούμενο.
  Στις 3 Σεπτεμβρίου του 2020 σε μια νέα ανακοίνωση η ύφεση περιορίζεται στο-0,6% ξανά για το πρώτο τρίμηνο, ενώ το Δεκέμβριο η ύφεση γίνεται ανάπτυξη 0,4%.
  Για να αιτιολογήσει τώρα την επανάληψη της κάλπικης στατιστικής, Greek Statistics, προέβη σε μια ανακοίνωση στις 16/10/2020 σύμφωνα με την οποία άλλαξε το έτος βάσης και αναθεώρησε τα στατιστικά των ετών 2010-2017. Τι έχουμε εδώ;
  Μεταφορά όλων των αρνητικών στοιχείων πίσω, επιβαρύνοντας το παρελθόν που έχει κριθεί και ωραιοποιούμε το παρόν, με κόστος όμως τα 4δις ευρώ ΑΕΠ ( από τα 187,5 δις το 2019 στα 183,4 δις)
  Έτσι η προβλεπόμενη από τον προϋπολογισμό ύφεση -10,5%, περιορίσθηκε με θαυματουργικό τρόπο στο -8,2%. Με αυτό το ποσοστό (10,5%) η Ελλάδα θα ήταν η τελευταία χώρα της Ευρωζώνης, ενώ τώρα είναι πρωτελευταία
  Όταν έρθει η ώρα του ελέγχου από την ΕΕ, τότε ή θα ζητηθούν “ανταλλάγματα” ή θα αναμορφωθούν ξανά τα στοιχεία από τη ΕΛΣΤΑΤ μέχρι τον ερχόμενο Οκτώβριο.
  Πάντως η Ελλάδα είναι πρωτελευταία της Ευρωζώνης, μεταξύ αυτών που κατέθεσαν στοιχεία, με τελευταία την Ισπανία η οποία βέβαια δεν είχε σωρευτική ύφεση -25% την τελευταία δεκαετία , όπως η χώρα μας και με βάση τη Eurostat.
  Ύφεση σημαίνει φτώχεια, και έλλειμμα ο,τι η ζημία μιας επιχείρησης. Έχοντας σαν βάση αυτήν την απλουστευμένη ερμηνεία των όρων, διερωτώμαι πως είναι δυνατόν να μας μιλάνε για αύξηση αποταμίευσης των νοικοκυριών, τη στιγμή που βιώνουμε συνθήκες φτώχιας;
  Ο κυβερνητικός κατήφορος δεν έχει σταματημό, με αποτέλεσμα να συμπαρασέρνει τη χώρα σε πολύ δύσκολους ατραπούς.

  Στο καπιταλιστικό σύστημα ο βασικός μοχλός ανάπτυξης είναι το χρέος-γεγονός που σημαίνει πως μια χώρα με το υψηλότερο κόκκινο ιδιωτικό χρέος στην παγκόσμια ιστορία και με το μακράν μεγαλύτερο δημόσιο χρέος στην Ευρώπη, όπως η Ελλάδα, είναι αδύνατον να αναπτυχθεί με βιώσιμο τρόπο.

• Φαίνεται πως αυτή είναι η λογική του δανεισμού του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας,το οποίο είχε δάνεια ύψους 308 εκ. ΕΥΡΏ το 2019, τόκους 34 εκ. ΕΥΡΩ και έσοδα μόνο 11 εκ. ΕΥΡΩ . Δεν υπάρχει όμως πρόβλημα βέβαια, επειδή οι τράπεζες συνεχίζουν να τη δανείζουν-προφανώς έναντι ανταλλαγμάτων. Βλέπε το ΗΡΑΚΛΗΣ Ι και ΗΡΑΚΛΗΣ ΙΙ.

  Η στρεβλή αντίληψη πως όσο μας δανείζουν, θα τα παίρνουμε αδιαφορώντας για τα ελλείμματα και τα χρέη, συνεχίζεται σαν να μην υπάρχει αύριο.

  Υπουργός Ανάπτυξης: “Το ύψος του δανεισμού μας δεν έχει σημασία, αλλά μόνο οι τόκοι εξυπηρέτησης του”. Είναι δυνατόν;
  Η ημιμάθεια είναι χειρότερη από την αμάθεια, καθώς, η εξυπηρέτηση ενός δανείου δεν αφορά μόνο τους τόκους, αλλά και τις δόσεις, τα χρεολύσια.
  Επομένως έχει σημασία το ύψος του δανεισμού-σημειώνοντας πως η εξυπηρέτηση του χρέους, από 10% του ΑΕΠ που ήταν το 2019 θα εκτοξευθεί στο 15% έως το 2040.
  Ο κ. Υπουργός ισχυρίσθηκε επίσης πως το χρέος ως προς το ΑΕΠ φαίνεται υψηλό, από 127% το 2009 στο 210% σήμερα, επειδή μειώθηκε το ΑΕΠ. Γιατί μειώθηκε όμως;
  Προφανώς εξαιτίας του χρέους και των ελλειμμάτων, λόγω των οποίων υποχρεωθήκαμε σε μείωση των δαπανών και σε αύξηση των φόρων-με αποτέλεσμα την κατάρρευση του ΑΕΠ από 240 δις ΕΥΡΩ στα 165 δις ΕΥΡΩ σήμερα.

  Με το νέο πτωχευτικό νόμο έκτρωμα που προωθείται όσον αφορά τον ιδιωτικό τομέα η χώρα θα επανέλθει σε πορεία ανάπτυξης-από την οποία όμως δεν θα έχουν καμία ωφέλεια οι ιθαγενείς, παραμένοντας σκλάβοι χρέους των νέων ιδιοκτητών της χώρα τους. Κάτι ανάλογο συνέβη στη Γουατεμάλα, που ακολουθούμε πιστά τα ίχνη, πόσο μάλλον όταν δεν έχει αυξηθεί μόνο το δημόσιο χρέος στα 340 δις ΕΥΡΩ συν 30 δις των repos το 2020 αλλά, επίσης, το κόκκινο ιδιωτικό, κατά 20 δις το 2020 στα 260 δις από 240 δις προηγουμένως.

  Σε σχέση με την κακοδιαχείριση της κρίσης, η οποία προκάλεσε αυτά τα τεράστια ελλείμματα, είναι περιττό να υπενθυμίσω το ανεξέλεγκτο άνοιγμα των συνόρων μας χωρίς τεστ και με λάθος λογισμικό, καθώς επίσης τον εκβιασμό μας για το άνοιγμα από την TUI.

  Το zantevoice.gr δεν έχει οικονομική υποστήριξη από καμία γκρίζα, κυβερνητική, επιχειρηματική, τραπεζική ή άλλη πηγή που θα του “υπαγορεύει” τί να πει και τί όχι. Το zantevoice.gr δεν έχει διαφημίσεις! Το zantevoice.gr έχει μόνο την στήριξη των επισκεπτών του για να πληρώνει τα λειτουργικά έξοδά του. Αν θες να υπάρχει το zantevoice.gr στήριξε την προσπάθειά του με κλικ εδώ.

  
  

  Εάν η συνολική ζήτηση δεν αυξηθεί, οι κυβερνήσεις δεν θα μπορέσουν να συνεχίσουν την επεκτατική δημοσιονομική πολιτική-ειδικά τα υπερχρεωμένα κράτη, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία.
  Επομένως, θα χρεοκοπήσουν πολλά νοικοκυριά και επιχειρήσεις-προκαλώντας τους μεγάλα πολιτικά προβλήματα. Λογικά λοιπόν, για αυτά τουλάχιστον τα κράτη, η επόμενη ημέρα θα είναι εφιαλτική.
  Είναι ξεκάθαρο ότι η πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης το 2020 ήταν εντελώς λανθασμένη, ενώ συνεχίζεται ακριβώς η ίδια τους πρώτους μήνες του 2021-αφού τα τεράστια ελλείμματα που χρηματοδοτήθηκαν με νέα χρέη, οδηγήθηκαν στη στήριξη της κατανάλωσης και του αποτυχημένου τουριστικού μας μοντέλου, αντί στην παραγωγή και στην αλλαγή του οικονομικού μας μοντέλου.
  Λογικά λοιπόν η κυβέρνηση είναι τρομοκρατημένη-όπως φαίνεται ξεκάθαρα από τη στάση του οικονομικού της επιτελείου που γνωρίζει καλά ότι, οδήγησε τη χώρα σε ένα πολύ χειρότερο αδιέξοδο, συγκριτικά με την περίοδο 2004-2009. Δυστυχώς δε ο πρωθυπουργός έχει επιλέξει το διχασμό και την πόλωση, σκεπτόμενος μόνο την πολιτική του επιβίωση-αδιαφορώντας για τη χώρα και τους Πολίτες της που θα τους επιβληθεί ένα πολύ πιο οδυνηρό μνημόνιο, από ότι στο παρελθόν.

  Και έτσι Ορέστη και Μαρία, γνώριμοι παλιοί…τη ζωή μου ΘΕΛΩ.

  * Ο Διονύσης Μπάστας είναι οικονομολόγος και περιφερειακός σύμβουλος Ιονίων Νησιών, μέλος της Ν.Ε. ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Ζακύνθου