Την πρότασή του για τη βιώσιμη επανεκκίνηση της οικονομίας παρουσίασε ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Καλύπτει το τρίπτυχο οικονομία-ανάπτυξη-κοινωνική συνοχή προβλέποντας αντίστοιχα τρεις δέσμες μέτρων: Για τις οφειλές των ιδιωτών προς το δημόσιο και τις τράπεζες που προέκυψαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας (17 δισ. ευρώ νέα ληξιπρόθεσμα χρέη), για την ενίσχυση της ρευστότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, και για ένα μόνιμο πλαίσιο διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους (νέος Πτωχευτικός Κώδικας και προστασία πρώτης κατοικίας).

Το πρόγραμμα αποτελεί προϊόν ουσιαστικής διαβούλευσης με εκπροσώπους εργαζομένων και παραγωγικών φορέων (ορισμένοι παρέστησαν και στην παρουσίασή του). Κοστολογείται στα 8,4 δισ. ευρώ, 5,7 από το κόστος των μέτρων ρευστότητας και 2,7 από τη μείωση χρεών. Είναι ένα κόστος που αντέχει η χώρα, λόγω της ευνοϊκής δημοσιονομικής συγκυρίας (άρση συμφώνου δημοσιονομικής σταθερότητας, ταμειακά αποθέματα προηγούμενης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, πολιτική χαμηλών επιτοκίων δανεισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, μεσοπρόθεσμες εισροές από Ταμείο Ανάκαμψης και ΕΣΠΑ).

Στόχος του είναι η στήριξη εργαζομένων και επιχειρήσεων τους πρώτους μήνες μετά την επανεκκίνηση, λαμβάνοντας υπόψη την υφιστάμενη κατάσταση (αύξηση ιδιωτικού και δημόσιου χρέους, μείωση θέσεων εργασίας, μείωση εισοδημάτων, μείωση τζίρου επιχειρήσεων), αλλά και τις προβλεπόμενες περαιτέρω δυσμενείς επιπτώσεις που αναμένεται να φανούν με το άνοιγμα της οικονομίας.

Αποτελεί το δεύτερο στάδιο της συνεκτικής οικονομικής πολιτικής της αξιωματικής αντιπολίτευσης, στη συνέχεια του πρώτου που αφορούσε τα μέτρα άμεσης στήριξης, κατά τη διάρκεια ισχύος των περιοριστικών μέτρων (προγράμματα «Μένουμε Όρθιοι Ι» και «ΙΙ»). Το τρίτο στάδιο, σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο, έχει στόχο την ανάκαμψη του ΑΕΠ και την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου.

Απέναντι σε αυτές τις ορθολογικές προτάσεις η κυβέρνηση απαντά με αποσπασματικά μέτρα, αντιφατικές αποφάσεις, και αδιαφορία για την κατάσταση της πραγματικής οικονομίας, όπου οι μικρομεσαίες κυρίως επιχειρήσεις σωρεύουν χρέη και οι εργαζόμενοι βιώνουν τη μείωση των εισοδημάτων τους και την αβεβαιότητα. Αδυνατώντας να αντιπαρατεθεί επί της ουσίας, ομιλεί απαξιωτικά για «λεφτόδεντρα» και «πλειοδοσία παροχών», απόψεις που αναμασούν συστηματικά οι κατά τόπους προπαγανδιστές της. Φυσικά, αυτοί υπηρετούν πρόθυμα την εξουσία, όμως κάποιοι που ομιλούν περί «κρεμμυδιών και πατατών» τι ακριβώς (εξ)υπηρετούν;

Είναι δε τόσος ο ζήλος των προπαγανδιστών που αδιαφορούν αν εκτίθενται σε κάθε δεύτερη αράδα που γράφουν. Διότι ενώ διαπιστώνουν (πώς άραγε) ότι «τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν (από τον κ. Τσίπρα) έχουν σχεδόν
ξεχαστεί, κανείς δεν τα συζητάει», την ίδια στιγμή η κυβέρνηση σπεύδει λαχανιασμένη να προβεί ως αντιστάθμισμα σε παροχές (φορολογικές ελαφρύνσεις, μέτρα στήριξης τουρισμού). Και από την σπουδή της, είτε ανακοινώνει μέτρα που θα ισχύσουν το 2022 (ενώ τώρα είναι το πρόβλημα), είτε μέτρα χωρίς αντίκρισμα, π.χ. με τη μείωση της προκαταβολής φόρου στο 55% (στο 75% για νομικά πρόσωπα), επαγγελματίες και μικροεπιχειρήσεις πιθανότατα θα πληρώσουν περισσότερο φόρο από πέρυσι που η πλειοψηφία τους είχε πληρώσει 0% ως 30%.

Η κυβέρνηση μπορεί να μην έχει παρουσιάσει πρόγραμμα σε βάθος χρόνου, ώστε να γνωρίζει η αγορά τι θα ισχύσει μεσοπρόθεσμα, κάτι που θα την τόνωνε και ψυχολογικά. Μπορεί να εμφανίζει ανικανότητα διαχείρισης και αδυναμία πρόβλεψης και σχεδιασμού, που συνεπάγεται τεράστιο οικονομικό και κοινωνικό κόστος. Όμως παραμένει αταλάντευτη στο στρατηγικό, νεοφιλελεύθερο όραμά της.

Την ώρα που όλος ο πλανήτης αναζητά ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο για την επόμενη ημέρα, η κυβέρνηση αντιμετωπίζει την πανδημία ως την «τέλεια ευκαιρία» για να εφαρμόσει μια ακραία εκδοχή του σχεδίου που πριν μια δεκαετία ονομάστηκε «εσωτερική υποτίμηση», και συνιστά μια συντονισμένη προσπάθεια για βίαιη οικονομική αναδιάρθρωση σε βάρος ευρύτατων στρωμάτων του πληθυσμού.

Διονύσης Γολέμης, Μέλος ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Ζακύνθου