γράφει ο Γεράσιμος Λιβιτσάνος

Τι προβλέπει η διεύρυνση των διατάξεων του Ποινικού Κώδικα (Π.Κ) που ψηφίστηκαν με διαδικασία fast track στην Βουλή.

Ποινικοποιείται ακόμη και η σκέψη… ως τρομοκρατική δράση. Αυτό είναι το ουσιαστικό περιεχόμενο των διατάξεων που διευρύνουν το «περίφημο» άρθρο 187 του Ποινικού Κώδικα που αφορά την «τρομοκρατία». Ψηφίστηκαν σήμερα στη Βουλή – με ταχύτατες διαδικασίες μίας συνεδρίασης- σε νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης.
Η κυβέρνηση φρόντισε να «τσουβαλιάσει» αυτές τις διατάξεις με άλλες αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα (όπως η αναρτήσεις σεξουαλικού περιεχομένου δίχως συναίνεση) και την ενσωμάτωση δύο κοινωνικών οδηγιών. Παρ’ όλα αυτά έγινε σαφές ότι ένα νομοθετικό εργαλείο, που έχει ήδη αξιοποιηθεί ενάντια σε κινηματικές διαδικασίες με πρόσχημα την τρομοκρατία (με βάση της κατευθύνσεις της Ε.Ε), διευρύνει τα όρια του. Κι αυτό γίνεται με τρόπο απειλητικό για κάθε δημοκρατικό δικαίωμα.

Οι διατάξεις του νομοσχεδίου

Περιγράφοντας τις διατάξεις του νομοσχεδίου που ψηφίστηκε στην Βουλή, από την Νέα Δημοκρατία και το Κίνημα Αλλαγής, ο κυβερνητικός εισηγητής Γιάννης Παππάς είπε ότι με τις διατάξεις του «αντιμετωπίζεται το ζήτημα της υποκίνησης στη διάπραξη ορισμένης τρομοκρατικής ενέργειας υπό τη μορφή οποιασδήποτε συνέργειας ή συμμετοχικής δράσης». Όπως ανέφερε, πιο αναλυτικά, «διευρύνεται το αξιόποινο της απειλής με τέλεση τρομοκρατικής πράξης, διότι λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο ιδιωτικής επικοινωνίας». Μάλιστα, υποστήριξε ότι «προβλέπεται η αφαίρεση υλικού από το διαδίκτυο που συνιστά δημόσια υποκίνηση σε τέλεση τρομοκρατικής ενέργειας σε συμμόρφωση με το άρθρο 21 παράγραφος 1 εδάφιο β΄ της Οδηγίας».
Συμπλήρωσε, δε, ότι ότι «η πρόβλεψη για την αφαίρεση του υλικού από το διαδίκτυο αποδεικνύει ότι η νομοθεσία μπορεί να εξελίσσεται και να προσαρμόζεται στην εξέλιξη της τεχνολογίας και στην αλλαγή τάσεων. Με τα συγκεκριμένα άρθρα ο νόμος αγγίζει πλέον και σημεία τα οποία μπορούν να θεωρούνται άβατο και μπορούσαν να υποκινήσουν φαινόμενα βίας». Άφησε να εννοηθεί ότι πρόκειται για διορθωτικές κινήσεις της Ε.Ε και της ελληνικής κυβέρνησης που προκύπτουν από την έως τώρα εμπειρία, αφού «η μεταφορά στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας 541/2017 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας δημιούργησε τότε ασάφειες, οι οποίες με το παρόν σχέδιο νόμου αντιμετωπίζονται και θεραπεύονται».

Τι πραγματικά προβλέπει

Με τις διατάξεις του νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης ουσιαστικά ενισχύεται ακόμη περισσότερο το «περίφημο» άρθρο 187 του Ποινικού Κώδικα που αφορά την τρομοκρατία. Πρόκειται για ένα άρθρο που ήδη έχει αξιοποιηθεί για την «αστυνόμευση» του εργατικού και του φοιτητικού κινήματος ενώ έχει αποτελέσει βάση για τον περιορισμό των δημοκρατικών δικαιωμάτων σε σειρά περιπτώσεων.
Πιο συγκεκριμένα με το άρθρο 36 του νομοσχεδίου αλλάζει η παράγραφος 4 του άρθρου 187 του Ποινικού Κώδικα. Με την αλλαγή που επέρχεται πλέον οι αρχές δεν χρειάζεται να τεκμηριώσουν ότι κάποιο πρόσωπο εμπλέκεται σε σχεδιασμό τρομοκρατικής ενέργειας ή δημιουργία τρομοκρατικής οργάνωσης. Απαιτείται μόνο η …εκτίμηση ότι ένα η περισσότερα πρόσωπα έχουν υποκινήσει άλλα, για τη συμμετοχή τους σε τρομοκρατικές δραστηριότητες. Ουσιαστικά δηλαδή πρόκειται για διάταξη …προληπτικού χαρακτήρα και ως τέτοια μπορεί να αξιοποιηθεί εν λευκώ.
Αντίστοιχες αλλαγές γίνονται και στην παράγραφο 6 του άρθρου 187 που αφορούσε έως την «δημόσια απειλή για την τέλεση τρομοκρατικής πράξης». Πλέον η «δημόσια απειλή» φεύγει από τα κριτήρια. Έτσι, πλέον αρκεί οι αρχές να έχουν γνώση (πώς άραγε;) ακόμη και μίας ιδιωτικής συζήτησης που να οδηγεί στην εικασία πως εμπίπτει στην συγκεκριμένη κατηγορία. Αυτομάτως τα εμπλεκόμενα πρόσωπα θεωρούνται ύποπτοι για τρομοκρατική ενέργεια και βέβαια μπορεί να ακολουθηθεί η διαδικασία της έρευνας και ποινικής δίωξης.

Στο άρθρο 37 του νομοσχεδίου λαμβάνεται ειδική πρόβλεψη για τη δράση στο διαδίκτυο. Οι νέες διατάξεις ορίζουν ότι εντός 3 ωρών μπορούν με πρωτοβουλία των αρχών να «κατέβουν» αναρτήσεις που κρίνεται ότι προτρέπουν σε τρομοκρατικές πράξεις ή ενέργειες η υποκινούν ανάλογες καταστάσεις.
Συνολικά το άρθρο 187 αποκτά «διευρυμένο κύκλο» και πλέον αφορά το σύνολο της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής ενός πολίτη. Μετατρέπεται δηλαδή σε ένα εργαλείο προληπτικής χειραγώγησης για οποιαδήποτε κοινωνική δραστηριότητα κριθεί από τις αρχές ως σχετιζόμενη με την «τρομοκρατία». Αυτά σε ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο που είναι γνωστό ότι έχει πλήθος διασταλτικών ερμηνειών του όρου και – κάθε άλλο παρά τυχαία- στα κείμενα της Ε.Ε χρησιμοποιείται ο όρος «ριζοσπαστικοποίηση» ως έννοια ταυτόσημη με την τρομοκρατική δράση ή τον σχεδιασμό της.
Η κυβέρνηση εν μέσω θέρους φροντίζει να «περάσει» αυτό το πλέγμα διατάξεων που, αθροιστικά με όσα είδη προβλέπονται στην αντι-τρομοκρατική νομοθεσία, οδηγεί στη δυνατότητα να «τυλίγονται σε μία κόλλα χαρτί» πρόσωπα ή κοινωνικές – πολιτικές οργανώσεις, ακόμη και διαδικτυακές πρωτοβουλίες.
Το «αντιτρομοκρατικό πακέτο» όμως δεν είναι η μόνη επικίνδυνη διάταξη στον νέο ποινικό κώδικα που εισηγήθηκε ο Κώστας Τσιάρας. Συμπληρώνεται με τις προβλέψεις ευρωπαϊκής οδηγίας σχετικά με το περίφημο «Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης». Ο «θεσμός» αυτός επεκτείνεται ακόμη περισσότερο και πλέον ορίζει ότι αυτό μπορεί να εκτελείται στην Ελλάδα, ακόμη και σε περιπτώσεις που με βάση το ελληνικό δίκαιο υπάρχει παραγραφή του αδικήματος ή ακόμη και αν η ελληνική δικαιοσύνη κρίνει πως το επίμαχο αδίκημα τελέστηκε πλήρως σε ελληνικό έδαφος. Επίσης πλέον δεν υφίσταται η απαγόρευση εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος για λόγους που σχετίζονται με ζητήματα φύλου, καταγωγής, σεξουαλικής ταυτότητας αλλά και πολιτικών φρονημάτων.

Κώστας Τσιάρας: Δεν είναι συζητήσιμο για όσους θέλουν την Ε.Ε

Για τα συγκεκριμένα ζητήματα, στην κοινοβουλευτική συζήτηση που πραγματοποιήθηκε, ο υπουργός Δικαιοσύνης, Κώστας Τσιάρας, δεν μπήκε καν στον κόπο να …συζητήσει με τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Επικαλέστηκε την ευρωπαϊκή πραγματικότητα αλλά και την πεποίθηση της πλειοψηφία των κομμάτων της Βουλής σχετικά με τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας. Όπως δήλωσε «υπάρχει μια επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία προτρέπει την Ελλάδα με έναν συγκεκριμένο τρόπο να ενσωματώσει συγκεκριμένες διατάξεις, οι οποίες ξέρουμε πολύ καλά ότι αφορούσαν στην Οδηγία 48/2013».
Επίσης ο Κώστας Τσιάρας είπε πως «υπάρχει ένα πραγματικό, ερώτημα, το οποίο πρέπει να απαντήσει κανείς. Για το γεγονός ότι ερχόμαστε να συμπληρώσουμε την Οδηγία 541/2017 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας ξαφνικά ακούω μια κριτική περί του πώς μπορεί να εννοηθεί κάτι ή ποιο μπορεί να είναι το πλαίσιο, εάν είναι αυστηρότερο ή είναι χαμηλότερο. Πραγματικά, δεν καταλαβαίνω πώς μπορεί κάποιος να έρχεται να υπερασπιστεί συμπεριφορές ή, εν πάση περιπτώσει, παραβατικές συμπεριφορές, οι οποίες κατά γενική ομολογία νομίζω ότι καταδικάζονται από όλη την κοινωνία. Και εκεί πρέπει να σταθούμε. Δεν νομίζω ότι υπάρχει συζήτηση πέραν αυτού».

Έτσι, για την ιστορία, στο ίδιο νομοσχέδιο ενισχύονται και οι διατάξεις που προβλέπουν ότι τα τραπεζικά στελέχη μπορούν να διωχθούν για παρανομίες στην διευθέτηση τραπεζικών πράξεων μόνον εάν το θέλουν τα… ίδια τα τραπεζικά ιδρύματα. Σε μία ακραία εκδοχή του πράγματος ακόμη και αν ομολογήσουν στο διαδίκτυο ότι «έφαγαν λεφτά» ή «πήραν μίζα» είναι αμφίβολο αν ένας εισαγγελέας μπορεί να κάνει αυτεπάγγελτη δίωξη…

Πηγή:imerodromos.gr